عقد منجز و معلق
* عقد منجّز: ماده 189 قانون مدنی: «عقد منجّز آن است كه تأثير آن بر حسب انشا موقوف به امر ديگرى نباشد و الاّ معلق خواهد بود».
* عقد معلّق آن است كه تأثير آن بر حسب انشا موقوف به امر ديگرى باشد.
* در مورد عقد معلق دو مرحله ی متمایز وجود دارد :
1- مرحله قبل از تحقق معلق علیه(شرط): عقد معلق در این مرحله تنها اثر تمهیدی دارد یعنی در حدود مقتضای خود، اثر حقوقی داشته و الزام آور است. اگر چه حقی مشروط به وجود آمده و قابل انتقال نیز می باشد و به طور یکجانبه قابل فسخ نیست ولی چون شرط آن محقق نشده است، متعهدله نمی تواند اجرای مفاد عقد را درخواست نماید.
2- مرحله پس از تحقق شرط: پس از تحقق شرط، متعهدله میتواند مانند سایر عقود اجرای مفاد آن را مطالبه نماید.
* عقد معلق دو نوع است:
1- تعلیق در انشاء: عقد معلّق آن است كه تأثير آن بر حسب انشا موقوف به امر ديگرى باشد.
2- تعلیق در مُنشأ: عقدی که اثر آن معلق بر تحقق امری شده است صحیح بوده و پس از حصول معلق علیه، نافذ می گردد؛ به این نوع تعلیق، تعلیق در مُنشأ گفته می شود.
* معلق کردن انشاء و اصل وجود عقد که از آن به تعلیق در انشاء یاد می شود موجب بطلان عقد است ولی تعلیق اثر عقد که به آن تعلیق در مُنشأ می گویند اصولاً خللی به صحت عقد وارد نمی آورد.
* شرایط معلق علیه:
1- احتمالی
2- استقبالی
3- خارج از شرایط صحت عقد.
* نظریه نقل در عقد معلق: آثار عقد معلق از زمان حصول معلق علیه ثابت است و اثر قهقرایی ندارد.
* ضمان، وقف و نکاح معلق باطل است.
* تعلیق در عقد نکاح به تصریح ماده 1068 قانون مدنی، موجب بطلان عقد است.
* معلق علیه باید خارجی باشد یعنی جزء شرایط صحت عقد نباشد؛ به عبارت دیگر معلق ساختن عقد بر شرایط صحت آن موجب تعلیق عقد نخواهد شد.